Τα «Αόρατα κορίτσια» και η Μανίνα Ζουμπουλάκη στο λύκειο Ν.Περάμου

Στις 29 Μαρτίου 2016 επισκέφτηκε το σχολείο μας η συγγραφέας Μανίνα Ζουμπουλάκη μετά από πρόσκλησή μας. Στο πλαίσιο δράσεων φιλαναγνωσίας που επιδιώκει το σχολείο, η συγγραφέας συνομίλησε με μαθητές της Β΄ Λυκείου και καθηγητές, παρουσίασε σύντομα το συγγραφικό της έργο και το βιβλίο «Αόρατα κορίτσια», που διάβασαν οι μαθήτριες Ελένη Μηλιάδου και Ελένη Παπαδημητρίου, απάντησε σε απορίες μαθητών και τους πρότεινε ασκήσεις δημιουργικής γραφής.

Αρχικά εξήγησε ότι η συγγραφική ικανότητα δεν είναι έμφυτη. Αντίθετα, απαιτείται δουλειά, παρατηρητικότητα, ανάλυση και βαθύς στοχασμός για να γράψει κανείς. Η έμπνευση μπορεί να είναι μια εικόνα. Αυτή προσδιορίζει τον ήρωα, τον τόπο και το χρόνο. Συνήθως η εικόνα αυτή σχετίζεται με γεγονότα της καθημερινότητας, με βιώματα, τα οποία συχνά τροφοδοτούν τη λογοτεχνία. Είναι σημαντικό αρχικά να προσδιορίσει ο γράφων τι θέλει ο ήρωας του και στη συνέχεια να τον ωθήσει σε κίνηση, σε δράση ώστε να συντελεστεί η συναισθηματική αλλαγή του (ανατροπή). Οι ήρωες στη λογοτεχνία είναι πιο ενεργητικοί από το συνηθισμένο άνθρωπο και τα όνειρά τους γίνονται πραγματικότητα. Γι’ αυτό με τη λογοτεχνική γραφή επιτυγχάνεται η λύτρωση. Για την επιλογή του ήρωα δε χρειάζεται να ψάξουμε μακριά παρά μόνο στον εαυτό μας και στους γύρω μας. Επίσης πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι θα ξέρει ο ήρωας, τι θα ξέρουν οι άλλοι για τον ήρωα μας και τι θα αγνοεί ο ίδιος.

Για να επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό συγγραφικό αποτέλεσμα είναι απαραίτητο ο γράφων να βάλει σε τάξη το χάος των σκέψεων και των ιδεών του και να χρησιμοποιεί συχνά την αφαιρετική, ελλειπτική διατύπωση. Χρειάζεται να δείχνει τις αντιδράσεις των ηρώων μέσα από τις πράξεις τους, χωρίς να αναλίσκεται σε κουραστικές περιγραφές, για να αφήνει ελεύθερο τον αναγνώστη να πλάθει με τη φαντασία του τις εικόνες.

Η ίδια μας εξομολογήθηκε ότι προτιμά τη δυναμική, αντισυμβατική γραφή, που χαρακτηρίζεται από αστυνομική πλοκή, καθώς δημιουργεί αγωνία στον αναγνώστη. Μας είπε ακόμη ότι αντλεί το υλικό της από συγγενικά-φιλικά πρόσωπα, βιώματα, καθημερινά γεγονότα, βιβλία, ταινίες, ότι δεν έχει κάποιο σταθερό χρονοδιάγραμμα εργασίας και ότι προτιμά να περιγράφει ηθικούς ήρωες, κυρίως γυναίκες, και να δίνει ως λύση στα μυθιστορήματά της ένα καλό τέλος. Έτσι, μέσα από τη συγγραφή, καταφέρνει να ζει δημιουργικά και να επιμένει ακόμη κι όταν δέχεται αρνητική κριτική.

Συμβούλεψε τους μαθητές να γράφουν, έστω ημερολόγιο, επειδή έτσι ξεκινά ένας έφηβος τη συγγραφή, να αντιγράφουν αποσπάσματα από βιβλία απομνημονεύοντάς τα, και τους πρότεινε διάφορες ενδιαφέρουσες ασκήσεις, για να αναζητήσουν το προφίλ του ήρωά τους ή το υλικό της ιστορίας τους.

·         Γράψε 15 πράγματα για τον εαυτό σου, που τα ξέρεις μόνο εσύ.

·         Γράψε 15 πράγματα που ξέρουν οι άλλοι για σένα

·         Σκέψου σε ποιον τομέα σου λείπει κάτι:

Στην οικογένεια

Στην κοινωνικοποίηση

Στη δουλειά

Στην ξεκούραση

Στη φιλανθρωπία

Στον έρωτα

Στον εαυτό σου

·         Γράφω

Για το αντίπαλο δέος (απειλή, κίνδυνο, εχθρό)

Αυτά που δε θα ξεχάσω ποτέ

Αυτά που δε θέλω ν’ αντιμετωπίζω

Τα ρούχα που δε φοράω πια και γιατί

Τι θα άλλαζα σ’ εμένα (αν είχα ένα μαγικό ραβδί)

Τι με ανησυχεί

Τι εύχομαι να συμβεί

Τα θετικά μου στοιχεία

Τι θα έσωζα σε μια πυρκαγιά

Τι με τρελαίνει, με κάνει έξαλλο/η

Τι ξέρω να κάνω καλά και μπορώ να το μεταδώσω σε άλλους

Τι θα ήθελα να μάθω

Από ποιον θα ήθελα να πάρω συνέντευξη

Τι θα ήθελα να μάθω για τον εαυτό μου

Τι θα ήθελα να μάθω για τους άλλους

·         Πριν ξεκινήσω να γράψω, αναρωτιέμαι:

Για ποιον είναι η ιστορία

Τι έχει περίπου

Πότε έγινε

Πού έγινε

Γιατί έγινε

Τι θα συνέβαινε αν (μια ανατροπή)

Ποιο είναι το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί (για να το αποφύγουμε)

Θα θέλαμε από καρδιάς να ευχαριστήσουμε τη Μανίνα Ζουμπουλάκη που με τόση προθυμία επισκέφτηκε το σχολείο μας και μας έδωσε πολύτιμες ιδέες δημιουργικής γραφής. Ως μικρό αντάλλαγμα της αφιερώνουμε το παραπάνω βίντεο.